Zarząd Federacji Porozumienie Polskiego Rynku Nieruchomości (F PPRN) w związku z licznymi sygnałami płynącymi ze środowiska zawodowego pośredników w obrocie nieruchomościami dokonał analizy sytuacji wywołanej propagowaniem rzekomych obowiązków dotyczących pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, nie mających oparcia w obowiązującym prawie.
Zarząd F PPRN utożsamia się z oburzeniem przedsiębiorców oraz pośredników w obrocie nieruchomościami wywołanym działaniami skutkującymi ograniczaniem konkurencji na rynku nieruchomości oraz narzucaniem przedsiębiorcom rzekomych obowiązków dotyczących wykonywania działalności gospodarczej. Komunikaty sankcjonujące wymuszanie na pośrednikach w obrocie nieruchomościami okazywania nieruchomości bez żadnej umowy, bezprawnie przenoszone na przedsiębiorców, traktujemy, jako pozbawione podstaw prawnych i wprowadzające opinię publiczną w błąd.
Jesteśmy zdumieni, że taka kampania medialna sprowokowana została przez podmioty nominalnie reprezentujące część rynku nieruchomości, w sytuacji poważnego kryzysu na rynku nieruchomości i w obliczu bliskiej deregulacji.
Przedsiębiorcy prowadzący działalność na rynku nieruchomości, pośrednicy w obrocie nieruchomościami, to uczciwi przedstawiciele polskiej przedsiębiorczości. Wykonujemy pożyteczną i potrzebną ludziom pracę, rzetelnie płacąc podatki. Nie zasługujemy na nieuzasadnione konsekwencje nierozważnych akcji medialnych różnych podmiotów, chcących uregulować rynek nieruchomości, ustawiać wolnych przedsiębiorców pod wiadome tylko sobie zamierzenia i koncepcje.
Działalność gospodarcza pośrednictwa w obrocie nieruchomościami jest częścią aktywności gospodarczej, której swoboda wykonywania jest chroniona konstytucyjnie, ustawą o swobodzie działalności gospodarczej i ustawą szczególną – o gospodarce nieruchomościami (uogn).
Jednoznacznie i z całą mocą podkreślamy, że nie istnieją żadne ograniczenia w zakresie świadczenia usług pośrednictwa wobec jakichkolwiek podmiotów. Przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami dokonuje swobodnego wyboru sposobu prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Ograniczenie działalności gospodarczej zgodnie z art. 22 Konstytucji RP możliwe jest tylko przepisem ustawowym, pod warunkiem, że jest dokonywane w ważnym interesie publicznym.
Ustawa o gospodarce nieruchomościami nie tylko nie ogranicza kręgu podmiotów, z którymi przedsiębiorca, pośrednik może zawierać umowy pośrednictwa, ale jednoznacznie i bezwarunkowo wskazuje szeroki zakres takich podmiotów i przedmiotów wobec, których mogą być wykonywane czynności pośrednictwa. Art. 180 ust. 6 uogn stwierdza jednoznacznie „Czynności pośrednictwa w obrocie nieruchomościami mogą być wykonywane w stosunku do wszelkich nieruchomości, a także na rzecz wszystkich osób fizycznych i prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej.”
Przedsiębiorca wykonujący działalność w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami może więc, według swojego wyboru, wykonywać ją na rzecz sprzedających, na rzecz kupujących, bądź jednocześnie na rzecz jednych i drugich. Wzajemne relacje pomiędzy przedsiębiorcą (pośrednikiem) a klientem zamawiającym usługę regulowane są w umowie pośrednictwa poprzez indywidualne negocjacje stron.
Nie istnieją żadne przepisy, które nakazywałyby przedsiębiorcy udostępnianie ofert, przekazywanie kontaktów czy dokonywanie jakichkolwiek czynności bez zawarcia umowy z zainteresowaną osobą. Nie istnieją także przepisy, które zakazywałyby zawierania takich umów, jako warunku dokonywania jakichkolwiek czynności na rzecz dowolnego klienta.
Takie nakazy w stosunku do przedsiębiorców nie wynikają również ze standardów zawodowych dla pośredników w obrocie nieruchomościami. Standardy zawodowe nie wiążą bowiem przedsiębiorców, nie tylko dlatego, że nie są przepisem w randze ustawy, nie tylko dlatego, że nie są przepisem wykonawczym ustawy, ale także dlatego, że w żadnym standardzie nie ma zakazu warunkowania prezentacji nieruchomości od zawarcia umowy pośrednictwa.
Standardy zawodowe pośrednika w obrocie nieruchomościami nie wymuszają jednoznacznie i wprost także od pośredników darmowego, bezumownego okazywania klientom ofert nieruchomości będących w ich posiadaniu.
Funkcjonujące i podane do wiadomości opinii publicznej interpretacje są oparte na błędnej wykładni i błędnym rozumieniu standardów i ich miejsca w systemie prawa. Piętnowanie przez wprowadzone w błąd media działających w granicach prawa przedsiębiorców jest krzywdzące i niesprawiedliwe.
Zarząd F PPRN informuje osoby zainteresowane zakupem lub najmem nieruchomości znajdujących się w ofercie biur nieruchomości, że powinny wręcz domagać się zawierania pisemnych umów pośrednictwa, bowiem zawarta umowa pośrednictwa jest podstawą rzetelnej obsługi, dochodzenia stosownych roszczeń, a także korzystania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej pośrednika.
Zarząd F PPRN uznaje wszelkie porozumienia podmiotów i uchwały jakichkolwiek organów wymuszające od wolnych przedsiębiorców określone zachowania wobec ich klientów, jako praktykę naruszającą uczciwą konkurencję.
Federacja Porozumienie Polskiego Rynku Nieruchomości zdecydowana jest bronić swobody działalności gospodarczej w obszarze rynku nieruchomości oraz rzeczywistych interesów konsumentów.
Warszawa 8 listopada 2012 roku
Za Zarząd
Federacji Porozumienie Polskiego Rynku Nieruchomości
Zbigniew Kubiński